Randje sloppenwijk... 3
Het is vrijdagmiddag. Een maand geleden is het alweer dat ik de vrouwengroep van Jinja Wax bezocht.
Voor vandaag heb ik niets voorbereid. Nou ja, ik heb het e.e.a. aan materiaal in mijn tas gestopt. Je weet maar nooit.
Ik heb de vrouwen gevraagd om met input te komen. Wat werkt, wat werkt niet. Waar loop je tegenaan. Laten we de positieve ervaringen vieren en door laten inspireren. En de moeilijke situaties elkaar steunen en elkaar helpen hoe het aan te pakken.
Ik ben benieuwd.
In Wairaka stap ik in het taxibusje. Je weet wel. Plaats voor 14 mensen, maar als we naar Jinja gaan passen er makkelijk 20 volwassenen in. Met z’n vieren opgepropt op drie stoelen. Deze taxi rijdt niet zo lekker. En op een gegeven moment staan we aan de kant. De mensen voorin moeten eruit. Stoelen worden opgeklapt en zo zie je de motor. Er wordt wat gedaan. Stoelen weer terug en daar gaan we weer.
Ik word alert na zoiets. Die busjes... in Nederland zou je er al lang niet meer mee mogen rijden. Als het hier nog vooruit gaat mag het de weg op.
We rijden...
Het gaat niet zo lekker. Dan krijg ik het toch een beetje benauwd. Ik zit bij het raam... met een metalen stang ervoor. Soms kunnen de schuifraampje van ouderdom niet eens meer open... Naast mij zit een hele grote forse Ugandees.. en dan nog een man. Maar onze knieen zitten geklemd tegen de stoel voor ons.
Oh nee.. En dan gaan ze de taxi achteruit laten glijden op de snelweg... Half van de weg af met daarnaast een greppel van een meter of meer...
OH NEE!
Ik wil eruit, maar wil ook niet in paniek raken.
Gelukkig aan de mannen van mijn rijtje de taxi uit. Heerlijk, ik kan er ook uit. Wat is er aan de hand? Geen benzine meer.
Dan begin ik toch een beetje te lachen. Geen benzine.. Oke, de conductor rent met een jerrycan naar de overkant. Daar blijven we niet op wachten. Er komt al een andere taxi aan met plaats.
De eerste taxi betaal je niet: “Hij heeft ons niet naar de stad gebracht...”
De tweede taxi brengt mij zonder problemen in Jinja.
Daarna pak ik de bodaboda (brommertje) naar Jinja Wax, onder de grote boom. Er zitten een aantal mannen. Twee ervan zijn schoenen aan het repareren. Met bewondering kijk ik toe.
Ze maken plaats voor mij op het bankje. Zit ik daar op het randje van de sloppenwijk op een bankje tussen mannen. Er komt een man een praatje maken. Al gauw heb ik door dat hij niet helemaal helder is. Later komt de fles alcohol tevoorschijn.
Ik bel Lisa om haar te laten weten dat ik er al ben.
“Ik kom eraan...”
Met deze man moet ik niet te serieus gaan praten... Op deze plek voel ik me wel heel erg vrouw en blank.
Als de vrouwen komen, het zijn er niet zoveel vandaag, gaan we beginnen. Ik hoor dat één van de vrouwen gisteren haar man verloren heeft. Ze blijft achter met twee kinderen. En een relatie met veel onenigheid en ruzies. Een deel van de vrouwen is met haar en bij haar in het dorp waar ze hem morgen gaan begraven.
Morgenochtend gaan de andere vrouwen naar haar toe. Bijzonder om de verbondenheid en betrokkenheid te zien in deze groep vrouwen.
Tijdens ons gesprek, ja, er zijn vragen, valt de man regelmatig in, in ons gesprek. Het is niet altijd handig. Ik merk dat ik boos word als ik hoor wat hij zegt. Mooie dingen, maar ondertussen om 3 uur ’s middags aan de fles. En dan een gezin hebben.
Op een gegeven moment spreek ik hem aan: recht voor z’n raap. Dat is niet gewoon... en dat als vrouw tegen een man.
Ik merk dat de vrouwen het eens zijn met mij. Hij zegt ook niet veel meer.
Daarna bindt hij wel wat in. Nog regelmatig wil hij zijn visie delen. Het gaat op een meer beschaafdere manier.
Aan het eind kan ik afscheid nemen, geef hem een hand en zeg: ’Tot de volgende keer.’
Deze vrouwen... ze hebben een hard leven, erg hard. Mishandeling, geweld, een tweede vrouw moeten accepteren.
Soms weet ik niet wat ik zeggen moet. De situatie is al zo verrot. Ik hoop dat ik deze vrouwen kan bemoedigen, wat vaardigheden aanreiken zodat ze het verschil gaan maken voor hun kinderen. Dat hun kinderen niet op 15-jarige leeftijd trouwen of al kinderen krijgen.
Deze middag vraag ik me echt af: ’Wat doe ik hier?’
Een jonge vrouw met een baby van een maand is open over haar situatie. Ik vertel over dat je als vrouw liefde het meest nodig hebt en dat een man respect nodig hebt.
Hoe toon je respect?
Ik geef voorbeelden. De vrouwen knikken: ‘Ja, eten koken, zijn kleren wassen dat laat respect zien. De twee mannen die op afstand meeluisteren kom goed van pas. Ik betrek ze erbij. ‘Voel je je gerespecteerd als er voor je gekookt en gewassen wordt?
‘Nee’
Hoe kun je erachter komen hoe je respect kunt tonen aan je man? Ja, dan zul je in gesprek moeten gaan. Vraag het hem!
De jonge vrouw is boos op haar man. De FriendshipCards helpen om haar ‘bad move’ te ontdekken. Daarna kan ze enkele kaarten uit de ‘Goede acties’ kiezen die haar kunnen helpen. We maken de acties concreet voor de komende twee dagen. Ze wil tijd gaan doorbrengen met haar man. Een wandelingetje en praten.
Ik zie de mannen kijken... geïnteresseerd. ?
Deze vrouw wil iets gaan doen om de situatie te veranderen. Ik hoop en bid dat ze het gaat doen en dat ze een positieve ervaring mag hebben.
De andere vrouwen kijken mee met de kaarten, volgen het gesprek en onbewogen gezichtsuitdrukking.
Wat gaat er in hun om? Aan het eind vraag ik het... ‘Ja, het was goed en kom je weer?’
Ja hoor, over vier weken is mijn eerste vrije vrijdag. Dan kom ik weer.
‘Zo lang?!’
Oké, het wordt gewaardeerd dat ik kom.
Daarna begint één van de vrouwen te vertellen.
‘Bij mij in het gezin is er wat veranderd. Mijn zoon is meer gehoorzamer en erkent als hij iets verkeert heeft gedaan. We kunnen nu erover praten.’
Wow!
‘Hoe heb je dat gedaan?’ is mijn vraag.
Na wat zoeken vertelt ze: ‘Ik was harde moeder maar nu laat ik hem zien dat ik van hem houdt. En hij begint te praten.’
‘Hoe laat je zien dat je van hem houdt?’
‘Ik knuffel hem, luister naar hem en we kunnen nu praten. Hij biedt ook uit zichzelf z’n excuus aan’.
Wow! Wow! Dit al na twee bezoekjes van 2 uur. In voor mij hopeloze, uitzichtsloze situaties. Toch een lichtpunt.. Ik hoop dat er nog veel meer lichtpuntjes mogen gaan komen in deze community.
Lisa vertelt dat ze na mijn bezoek een savingsgroup zijn gestart. Elke zondag komen de vrouwen bij elkaar om geld te sparen. Samen kunnen ze investeren in activiteiten waar ze geld mee willen verdienen. Of ik ze een keer op zondag wil bezoeken om te kijken hoe het gaat en om advies te geven om de savingsgroup goed te laten draaien.
Ik raak steeds meer gesteld op deze vrouwen. Wat een power, wat een initiatief en dat in hun zware levens.
Tot ziens, over een maand kom ik jullie weer opzoeken onder de grote boom, aan de rand van de sloppenwijk.