Ik heb mijn giraffenhart meegenomen...
‘Ik heb mijn giraffenhart meegenomen...‘
Ik kijk opzij, naast mij in de auto zit een trotse, lange Ugandees met grote handen en een markant gezicht. Ietwat verlegen kijkt hij me aan.
‘Zijn giraffenhart meegenomen?!’ Ik val even stil en maak een paar stuurbewegingen om de kuilen te vermijden...
Ik ken deze man een paar maanden. De aanleiding was een hulpvraag van de familie omdat hij geweld had gebruikt tegen zijn schoonzus.
En nu zegt hij dat hij zijn giraffenhart heeft meegenomen. Dan heeft hij toch geluisterd naar wat ik deelde over geweldloos communiceren. De giraf staat symbool voor luisteren, je gevoelens uitspreken en een verzoek doen. De jakhals daarin tegen staat voor agressie, eisen.
We rijden terug naar huis na een bijeenkomst om een geweldsincident te settelen.
Een 7-jarig neefje is gisteravond geraakt in zijn gezicht met een stok. Hij woont bij zijn oma. Zijn moeder hebben meegenomen om haar zoon te zien en te regelen wat er nu geregeld moet worden.
Ik ben gevraagd om mee te gaan en deze bijeenkomst te leiden. Eerlijk gezegd heb ik geen idee wat me te wachten staat. Ik weet dat dit soort bijeenkomsten heel heftig kunnen zijn. De hele community is erbij betrokken. We weten niet hoe de sfeer op dit moment is. Ik vertrouw op de techniek die ik heb geleerd en wil gebruiken. We komen aan een sloppenwijk deel van het dorp. De mensen hebben mij mogelijk es langs zien rijden en nu kom ik (als witte vrouw met een auto) met de familie van het slachtoffer mee. Welke positie geeft me dat?
Als we uitstappen worden er direct plastic stoeltjes onder een afdakje tussen twee huisje klaargezet. En dan begint het wachten en kijken. Neefje komt aangelopen met een oog helemaal dicht. Sjonge, dit ziet er niet goed uit. Ik hoop niet dat hij blind is worden. Ik leg de kaarten van de GevoelsVerkenner (www.greetjewelten.nl) op de grond. Ik vraag aan het neefje welke GevoelsVerkenner hem aanspreekt. Hij stapt op de ‘Graver’. Hij vertelt me dat hij boos is en dan hij wil dat de pijn in zijn ogen voorbij gaat.
Ondertussen zijn oma en de dader en een lokale leider er ook. Normaal leidt een lokale leider dit soort bijeenkomsten. Hij vindt het goed dat ik het doe. Ik start met de ‘stress-chart’ van Family System Trauma van dr. Scott Sells (www.familytrauma.com )
Als oma, moeder, neefje en de dader hun stress level gemarkeerd hebben op een lijn van 0-100, vraag ik wat hen dit level geeft.
Stukje bij beetje komt het verhaal eruit. Drie jongens waren aan het vechten en de dader heeft neefje gepakt, een (niet te schone) stok gepakt en hem gesommeerd op de grond te gaan liggen. Op het moment dat hij uithaalt, komt neefje omhoog en raakt hem in het gezicht.
Hij is een jongeman, met een vrouw en twee jonge kinderen, geen baan en uit verveling en het wegduwen van gevoelens, wordt er alcohol gedronken... Met dit tot gevolg. Om ons heen groeit de groep belangstellenden. Ondertussen vul ik de grote vellen papier met antwoorden van de betrokken mensen.
‘This is science’ hoor ik iemand uit het publiek zeggen. In mijzelf glimlach ik erom. Deze manier heeft een geweldloze manier van communiceren en iedereen doet mee.
‘In deze situatie zijn er alleen maar slachtoffers’, concludeer ik. ‘Wat kunnen we nu doen?’
Er moeten afspraken gemaakt worden over de financiën. Neefje moet naar een ziekenhuis om zijn ogen te laten onderzoeken. Dat betekent: vervoerskosten, consult en medicatie, eten. Niemand heeft dit geld. En van een kale kip kun je niet plukken.
Ik geef aan dat ik ze de volgende dag mee kan nemen naar de stad in de auto. Daarvoor zal ik geen kosten rekenen. Ik vraag de community wat ze kunnen doen: ’Elke shilling helpt. Het gaat niet om het de dader makkelijk te maken, maar voor het zicht van neefje. Dat is het doel. Hij heeft behandeling nodig..’ Ik kijk de kring rond. Er wordt onderling gesproken en besloten dat we de volgende dag terugkomen om neefje op te halen.
Ik sta verbaasd hoe rustig en geordend deze bijeenkomst is verlopen. Mijn vertaler vertelt me dat de dader van de alcohol af wil. Ik heb met hem en een oom nog een gesprek. Ik ga een plan voor hem schrijven, zodat hij zijn stappen gaat zetten om van de alcohol af te komen. Oom is een wijze man en hij wil meewerken in dit plan.
‘Jij hebt je giraffenhart meegenomen...Wow’, zeg ik, onder de indruk. ‘Wat is er veel in jouw leven gebeurt de laatste maanden...’
Hij lacht naar mij, schokschoudert en kijkt uit het raam. ‘Ik ben trots op je,’ voeg ik toe.
De volgende dag halen we neefje op en brengen hem naar een dokter. Hij had nog een splinter in zijn oog. Dat is eruit gehaald. Het oog is nu open en neefje lacht weer. Het is nu tijd geven zodat de zwelling weg kan gaan. En dan kan er gekeken worden hoe de situatie is. Voor nu lijkt het goed te zijn.
Hoe het zit met de rekening? Daar heb ik nog maar even niet naar gevraagd. Het allerbelangrijkste is dat hij zijn zicht heeft behouden.
Dit is een flinke wake-up call voor de dader, gelukkig is het met een sisser afgelopen. De komende periode houd ik contact met deze families op afstand. Zodra het kan, ga ik ze weer opzoeken in Serere.